The Cultural Revolution failed because of the ability of the capitalist roaders to whip up factionalism among the people. And in fact the people are so easily whipped into factionalism. It's the petitbourgeois ideology, which is so strong in all of us; our Achilles' heel. We can't join together to fight the main enemy, because of our own petitbourgeois tendency to become factional. To me, if we can't get over this, it's the one thing that's gonna keep ordinary people from ever being able to develop socialism...
In the US it's against the foreign born, it's whites against blacks and so on -- all done to divide the working people. The working people fall for it all the time, because we do not have proletarian ideology. We don't think that the working people are one family; we just look at somebody from the other village and think "they're not our village..." There's no reason on earth for them to hate each other. All working people get their living from working.
Tuesday, June 28, 2011
Kung bakit namayani ang mga kapitalista sa Tsina, ayon kay Joan Hinton
Sa wakas, natapos ko ding basahin ang librong Silage Choppers. Maraming mga magagandang sinabi si Joan Hinton at si Sid Engst. Tungkol sa pamamayani ng mga tinatawag na "capitalist roaders", ito ang sinabi ni Joan:
Link
Sunday, June 26, 2011
Ang dalawang uri ng niyog at ang kwento ng kanilang paglalakbay
Ang niyog ay tinuturing na "tree of life" dahil sa napakaraming gamit nito. Ang bunga nito kapag buo pa ay pwede ding magamit bilang matibay na pampalutang para sa isang balsa. Kung paano lumaganap ang niyog sa iba't ibang kalupaan mula Asya hanggang Amerika ay maaaring maipalawanag bilang natural na pagkalat ng mga lumulutang na bunga sa malawak na karagatang Pasipiko. Ngunit maaari ding ang paglaganap na ito ay dulot ng paglalakbay ng tao dala-dala ang mga bunga, na siyang binigyan ng katibayan ng isang bagong pananaliksik.Sa isang bagong lathalain [1] gamit ang DNA analysis ng libong niyog mula sa iba't ibang panig ng mundo, natuklasan ng mga siyentista na may dalawang klase ng niyog na may kapansin-pansing pagkakaiba sa genetic make-up nito: ang tinatawag nilang Indian Ocean at Pacific Ocean na klase ng niyog. Ang bagong kaalamang ito ay nagpapatibay sa teoryang ang niyog ay nilinang at pinalaganap sa dalawang hiwalay na dako ng mundo: isa sa Pacific basin at ang isa ay sa Indian Ocean basin. Maliban dito, nakaimbak din sa genes ng niyog ang isang talaan ng ruta ng kalakalan noong sinaunang-panahon at pati na rin ang pananakop sa kontinenteng Amerika.
Ayon sa mas naunang lathalain [2] ng parehong grupo ng mananaliksik, may namumuong ebidensya na nagpapatunay na ang niyog sa Ecuador ay maaaring dumating dito mula sa mga manlalakbay-dagat na mga Austronesian galing sa Pilipinas 2,250 taon ang nakalipas. Ito ay magiging dagdag sa kaalaman natin kung paano namuhay ang mga Pilipino bago ang panahon ng pananakop ng Europa.
Basahin ang buong balita (English) tungkol dito.
Reference
- Bee F. Gunn, Luc Baudouin, Kenneth M. Olsen (2011). Independent Origins of Cultivated Coconut (Cocos nucifera L.) in the Old World Tropics. PLoS ONE; 6 (6): e21143 DOI: 10.1371/journal.pone.0021143
- Luc Baudouin and Patricia Lebrun (2009), Coconut (Cocos nucifera L.) DNA studies support the hypothesis of an ancient Austronesian migration from Southeast Asia to America, Genetic Resources and Crop Evolution 56(2), pp. 257-262
Link
Friday, June 24, 2011
Ang talakayan ng dalawang pilosopo at isang karaniwang tao
*Unang burador ng salin ng English wikipedia entry tungkol dito.
Ang Dialogue Concerning the Two Chief World Systems (Dialogo sopra i due massimi sistemi del mondo) ay isang aklat na sinulat ni Galileo Galilei na nilabas sa taong 1632 sa wikang Italiano na nagkumpara sa sistemang Copernican sa tradisyunal na sistemang Ptolemaic. Isinalin ito sa Latin bilang Systema cosmicum[1] noong 1635 ni Matthias Bernegger.[2] Ang aklat, na inihandog sa patron ni Galileo, Ferdinando II de' Medici, Grand Duke of Tuscany at hinatid sa kanya noong ika-22 ng Pebrero, 1632,[3] ay naging mabenta.[4]
Sa Copernican system, ang Earth at iba pang planeta ay umiikot sa Araw, samantalang sa Ptolemaic system lahat ng nasa kalangitan ay umiikot sa Earth. Ang Dialogue ay inilathala sa Florence sa ilalim ng isang pormal na pahintulot mula sa Inquisition. Noong 1633, hinatulan si Galileo na "masidhing pinaghihinalaan ng erehiya" batay sa naturang aklat, na inilagay sa Listahan ng mga Bawal na Aklat at nanatili dito hanggang 1835 (matapos ang mga ideyang itinaguyod dito ay pinayagang mailimbag noong 1822.)[5] Sa isang aksyon na hindi inihayag sa panahong iyon, ang paglathala ng ibang kahit anong mga sulatin o isusulat pa lang nya ay ipinagbawal din.[6]
Overview
Habang sinusulat ang aklat, tinawag ito ni Galileo bilang kanyang Dialogue on the Tides, at nang dumating ang manuscript sa Inquisition para sa pahintulot, ang pamagat ay Dialogue on the Ebb and Flow of the Sea. Inutusan syang tanggalin ang anumang banggit ng tide sa pamagat at baguhin ang preface, dahil ang pagpahintulot sa naunang pamagat ay magmumukhang pagpahintulot sa kanyang teorya tungkol sa tides, na nagtangkang patunayan ang pisikal na galaw ng Earth. Dahil dito, ang pormal na pamagat sa pahinang-pamagat ay Dialogue, na sinundan ng pangalan ni Galileo at ng kanyang pwesto sa akademiya, na sinundan naman ng isang mahabang pangalawang pamagat. Ang pangalan kung saan kilala ang naturang aklat sa ngayon ay sinipi mula sa isang bahagi ng pangalawang pamagat. Dapat itong tandaan kapag tinatalakay ang layunin ni Galileo nang isulat ang aklat.
Ang aklat ay inilahad bilang serye ng talakayan, sa loob ng apat na araw, ng dalawang pilosopo at isang karaniwang tao:
* Si Salviati ay nangatwiran para sa posisyong Copernican at naglahad sa ilan sa mga direktang pananaw ni Galileo, at tinawag siyang "Academician" bilang pagbibigay-karangalan sa pagiging kasapi ni Galileo sa Accademia dei Lincei. Ipinangalan sya mula sa kaibigan ni Galileo na si Filippo Salviati (1582–1614).
* Si Sagredo ay isang karaniwang taong may matalas na pag-iisip na sa simula ay walang kinikilingan. Ipinangalan sya mula sa kaibigan ni Galileo na si Giovanni Francesco Sagredo (1571–1620).
* Si Simplicio, isang matapat na tagasunod kay Ptolemy at Aristotle, ay naglahad ng mga tradisyunal na pananaw at mga katwirang laban sa posisyong Copernican. Sya ay ipinangalan daw mula kay Simplicius ng Cilicia, isang komentarista tungkol kay Aristotle noong ika-6 na siglo, ngunit ang pangalang ito ay pinaghinalaang isang double entendre, dahil ang Italiano ng "simple" (tulad ng "simpleng isip") ay "semplice".[7] Si Simplicio ay inihambing sa dalawang kontemporaryong pilosopo na makaluma, Ludovico delle Colombe (1565-1616?), pinakamatinding katunggali ni Galileo, at Cesare Cremonini (1550–1631), isang katrabaho sa Padua na tumangging sumilip sa teleskopyo.[8] Si Colombe ay pinuno ng isang grupo ng mga katunggali ni Galileo sa Florence, na kung tawagin ng mga kaibigan ng huli ay "the pigeon league".[9]
Bagama't ang aklat ay pormal na inilahad bilang pagsasaalang-alang sa dalawang pananaw (na syang kailangang gawin para ito ay mailathala), malinaw na ang panig na Copernican ang nakakuha ng mas mahusay na pangangatwiran. Dahil sa ganitong makaisang-panig na pagtalakay, marami ang tumukoy dito bilang isang klasikong halimbawa ng katwirang Straw man. Kung ano ang naging talakayan kung si Simplicio ay naging kasingtalas at kasingmaalam lamang ni Salviati ay bagay na haka-haka, dahil walang sumubok na magsulat ng isang bersyon ng dialogue kung saan ang mga tradisyunalista ang nanaig.
Ang dialogue ay hindi nagtalakay sa Tychonic system na naging sistemang nagustuhan ng simbahang Catholic sa panahon ng paglathala. Sa sistemang Tychonic, ang Earth ay hindi gumagalaw ngunit hindi rin Ptolemaic; isa itong magkahalong sistemang Copernican at Ptolemaic. Ang Mercury at Venus ay umiikot sa Araw (tulad ng sa sistemang Copernican) sa mga maliliit na bilog, habang ang araw ay umiikot naman sa di-gumagalaw na Earth; Ang Mars, Jupiter, at Saturn ay umiikot sa Araw sa mas malalaking bilog, na nangangahulugang sila ay umiikot din sa earth. Ang sistemang Tychonian ay matematikong katumbas ng sistemang Copernican, maliban lang sa ang sistemang Copernican ay humuhula ng isang stellar parallax, samantalang ang sistemang Tychonian ay walang ganitong paghula. Ang stellar parallax ay hindi pa kayang sukatin hanggang sa ika-19 na siglo, at samakatwid sa panahong iyon ay walang mabisang patibay na mali ang sistemang Tychonic sa batayang empirical, o ni isang di-mapag-aalinlanganang patunay na tama ang sistemang Copernican. Ang sistemang Copernican ay mahihinuha mula sa laws of motion and gravity ni Newton, lamang ang mga ito ay hindi pa nailathala hanggang 1687.
Hindi kailanman sineryoso ni Galileo ang sistema ni Tycho, gaya ng makikita sa kanyang mga lihaman, itinuring ito bilang kapos at di-kasiya-siyang kompromiso. Ang dahilan ng pagkawala ng sistema ni Tycho (kahit pa man sa maraming pagsangguni kay Tycho at kanyang gawa sa aklat) ay maaaring makita sa teorya ni Galileo tungkol sa tides, na syang nagtakda ng orihinal na pamagat at prinsipyo ng pagsasaayos ng Dialogue. Sapagka't, habang ang sistemang Copernican at Tychonic ay geometrikong magkatumbas, sila ay dynamikong magkaiba. Ang teoryang tidal ni Galileo ay nangailangan ng aktwal, pisikal na pag-inog ng Earth; ibig sabihin, kung totoo, magkakaloob ito ng uri ng patunay tulad ng siyang ipinagkaloob ng Foucault's pendulum dalawang siglo ang lumipas. Nang may pagsangguni sa teoryang tidal ni Galileo, wala ng pagkakaiba sa pagitan ng sistemang Ptolemaic at Tychonic.
Ang talakayan ay hindi lamang umikot sa paksang pang-astronomiya, bagkus sumaklaw ito sa halos buong kapanahong agham. Ang ilan sa mga ito ay para ipakita kung ano ang tingin ni Galileo ay tamang agham, tulad ng pagtalakay sa gawain ni William Gilbert ukol sa magnetismo. Ang ilang bahagi ay mahalaga sa pagtatalo, sinasagot nila ang mga maling katwiran laban sa paggalaw ng Earth.
Isang klasikong katwiran laban sa paggalaw ng earth ay ang kawalan ng pakiramdam sa bilis sa ibabaw ng earth, kahit na tumatakbo ito sa bilis na 1600 km/h. Sa ganitong pangkat may isang eksperimentong isip (thought experiment) kung saan ang isang tao ay nasa loob ng isang barko at hindi makakapagsabi kung ang barko ba ay nakadaong o mahinahong tumatakbo sa tubig: inoobserbahan nya ang tubig na tumutulo mula sa isang bote, ang isdang lumalangoy sa isang tangke, ang mga paru-parong lumilipad, at iba pa; at ang kanilang mga kilos ay pareho lang tumatakbo man o hindi ang barko. Ito ay isang klasikong pagpapaliwanag ng Inertial frame of reference at pinapabulaanan ang tutol na katwiran na kung tayo ay tumatakbo ng ilang daang milya kada oras habang umiikot ang Earth, lahat ng bagay na inihulog ay mabilis na maiiwan at matatangay papuntang kanluran.
Ang bulto ng pangangatwiran ni Galileo ay maaaring hatiin sa tatlong uri:
* Pagtanggi sa mga tutol na katwirang iniangat ng mga pilosopong tradisyunal; halimbawa, ang eksperimentong tungkol sa barko.
* Mga obserbasyon na di-tugma sa Ptolemaic model: mga yugto ng Venus, halimbawa, na simpleng hindi mangyayari, o ang waring paggalaw ng mga sunspot, na maipapaliwanag lamang sa loob ng sistemang Ptolemaic o Tychonic bilang resulta ng di-kapanipaniwalang kumplikadong pag-ikot ng axis of rotation ng Araw.[10]
* Pangangatwirang nagpapakita na ang eleganteng pinagbigkis na teorya ng Kalangitan na dala-dala ng mga pilosopo, na pinaniwalaang nagpapatunay na ang Earth ay nakapirme, ay mali; halimbawa, ang mga bundok sa Moon, mga buwan ng Jupiter, at ang mismong pagkakaroon ng mga sunspot, kung saan wala ni isa ay bahagi ng lumang astronomiya (bagama't ang mga ito ay may medyo kaduda-dudang kaugnayan, sa dahilang wala sa mga phenomenong ito ay may direktang kaugnayan sa mga tanong tungkol sa paggalaw ng earth o ng araw).
Sa kabuuan, ang mga katwirang ito ay matagumpay na nanatili sa mga tuntunin ng kaalaman ng sumunod na apat na siglo. Kung paano ito naging kapani-paniwala dapat sa isang di-kumikiling na mambabasa noong 1632 ay nananatiling isang pinagtatalunang paksa.
Nagtangka si Galileo ng isang pang-apat na uri ng katwiran:
* Direktang pisikal na katwiran para sa paggalaw ng Earth, sa pamamagitan ng pagpapaliwanag ng pag-akyat-baba ng tubig dagat (tides).
Bilang isang paliwanag sa dahilan ng pag-akyat-baba ng tubig dagat o isang patunay ng paggalaw ng Earth, ito ay isang kabiguan. (Sa totoo lang, ang pundamental na katwiran ay nagkakasalungat sa loob, at talagang tutungo sa dulong pasya na ang pag-akyat-baba ng tubig dagat ay hindi umiiral). Subalit si Galileo ay nahibang sa katwirang iyan at ginugol ang "Ika-apat na Araw" ng talakayan dito. Ang antas ng kabiguan nito ay, tulad ng halos lahat ng may kaugnayan kay Galileo, isang bagay na pinagtatalunan. Sa isang banda, ang buong isyung ito ay kamakailan inilarawan bilang "cockamamie."[11] Sa kabilang banda, ginamit ni Einstein ang isang magkaibang paglalarawan:
Notes
Bibliography
Drake, Stillman (1970). Galileo Studies. Ann Arbor: The University of Michigan Press. ISBN 0-472-08283-3.
Linton, Christopher M. (2004). From Eudoxus to Einstein—A History of Mathematical Astronomy. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-82750-8.
Sharratt, Michael (1994). Galileo: Decisive Innovator. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-56671-1.
Ang Dialogue Concerning the Two Chief World Systems (Dialogo sopra i due massimi sistemi del mondo) ay isang aklat na sinulat ni Galileo Galilei na nilabas sa taong 1632 sa wikang Italiano na nagkumpara sa sistemang Copernican sa tradisyunal na sistemang Ptolemaic. Isinalin ito sa Latin bilang Systema cosmicum[1] noong 1635 ni Matthias Bernegger.[2] Ang aklat, na inihandog sa patron ni Galileo, Ferdinando II de' Medici, Grand Duke of Tuscany at hinatid sa kanya noong ika-22 ng Pebrero, 1632,[3] ay naging mabenta.[4]
Overview
Habang sinusulat ang aklat, tinawag ito ni Galileo bilang kanyang Dialogue on the Tides, at nang dumating ang manuscript sa Inquisition para sa pahintulot, ang pamagat ay Dialogue on the Ebb and Flow of the Sea. Inutusan syang tanggalin ang anumang banggit ng tide sa pamagat at baguhin ang preface, dahil ang pagpahintulot sa naunang pamagat ay magmumukhang pagpahintulot sa kanyang teorya tungkol sa tides, na nagtangkang patunayan ang pisikal na galaw ng Earth. Dahil dito, ang pormal na pamagat sa pahinang-pamagat ay Dialogue, na sinundan ng pangalan ni Galileo at ng kanyang pwesto sa akademiya, na sinundan naman ng isang mahabang pangalawang pamagat. Ang pangalan kung saan kilala ang naturang aklat sa ngayon ay sinipi mula sa isang bahagi ng pangalawang pamagat. Dapat itong tandaan kapag tinatalakay ang layunin ni Galileo nang isulat ang aklat.
Ang aklat ay inilahad bilang serye ng talakayan, sa loob ng apat na araw, ng dalawang pilosopo at isang karaniwang tao:
* Si Salviati ay nangatwiran para sa posisyong Copernican at naglahad sa ilan sa mga direktang pananaw ni Galileo, at tinawag siyang "Academician" bilang pagbibigay-karangalan sa pagiging kasapi ni Galileo sa Accademia dei Lincei. Ipinangalan sya mula sa kaibigan ni Galileo na si Filippo Salviati (1582–1614).
* Si Sagredo ay isang karaniwang taong may matalas na pag-iisip na sa simula ay walang kinikilingan. Ipinangalan sya mula sa kaibigan ni Galileo na si Giovanni Francesco Sagredo (1571–1620).
* Si Simplicio, isang matapat na tagasunod kay Ptolemy at Aristotle, ay naglahad ng mga tradisyunal na pananaw at mga katwirang laban sa posisyong Copernican. Sya ay ipinangalan daw mula kay Simplicius ng Cilicia, isang komentarista tungkol kay Aristotle noong ika-6 na siglo, ngunit ang pangalang ito ay pinaghinalaang isang double entendre, dahil ang Italiano ng "simple" (tulad ng "simpleng isip") ay "semplice".[7] Si Simplicio ay inihambing sa dalawang kontemporaryong pilosopo na makaluma, Ludovico delle Colombe (1565-1616?), pinakamatinding katunggali ni Galileo, at Cesare Cremonini (1550–1631), isang katrabaho sa Padua na tumangging sumilip sa teleskopyo.[8] Si Colombe ay pinuno ng isang grupo ng mga katunggali ni Galileo sa Florence, na kung tawagin ng mga kaibigan ng huli ay "the pigeon league".[9]
Bagama't ang aklat ay pormal na inilahad bilang pagsasaalang-alang sa dalawang pananaw (na syang kailangang gawin para ito ay mailathala), malinaw na ang panig na Copernican ang nakakuha ng mas mahusay na pangangatwiran. Dahil sa ganitong makaisang-panig na pagtalakay, marami ang tumukoy dito bilang isang klasikong halimbawa ng katwirang Straw man. Kung ano ang naging talakayan kung si Simplicio ay naging kasingtalas at kasingmaalam lamang ni Salviati ay bagay na haka-haka, dahil walang sumubok na magsulat ng isang bersyon ng dialogue kung saan ang mga tradisyunalista ang nanaig.
Ang dialogue ay hindi nagtalakay sa Tychonic system na naging sistemang nagustuhan ng simbahang Catholic sa panahon ng paglathala. Sa sistemang Tychonic, ang Earth ay hindi gumagalaw ngunit hindi rin Ptolemaic; isa itong magkahalong sistemang Copernican at Ptolemaic. Ang Mercury at Venus ay umiikot sa Araw (tulad ng sa sistemang Copernican) sa mga maliliit na bilog, habang ang araw ay umiikot naman sa di-gumagalaw na Earth; Ang Mars, Jupiter, at Saturn ay umiikot sa Araw sa mas malalaking bilog, na nangangahulugang sila ay umiikot din sa earth. Ang sistemang Tychonian ay matematikong katumbas ng sistemang Copernican, maliban lang sa ang sistemang Copernican ay humuhula ng isang stellar parallax, samantalang ang sistemang Tychonian ay walang ganitong paghula. Ang stellar parallax ay hindi pa kayang sukatin hanggang sa ika-19 na siglo, at samakatwid sa panahong iyon ay walang mabisang patibay na mali ang sistemang Tychonic sa batayang empirical, o ni isang di-mapag-aalinlanganang patunay na tama ang sistemang Copernican. Ang sistemang Copernican ay mahihinuha mula sa laws of motion and gravity ni Newton, lamang ang mga ito ay hindi pa nailathala hanggang 1687.
Hindi kailanman sineryoso ni Galileo ang sistema ni Tycho, gaya ng makikita sa kanyang mga lihaman, itinuring ito bilang kapos at di-kasiya-siyang kompromiso. Ang dahilan ng pagkawala ng sistema ni Tycho (kahit pa man sa maraming pagsangguni kay Tycho at kanyang gawa sa aklat) ay maaaring makita sa teorya ni Galileo tungkol sa tides, na syang nagtakda ng orihinal na pamagat at prinsipyo ng pagsasaayos ng Dialogue. Sapagka't, habang ang sistemang Copernican at Tychonic ay geometrikong magkatumbas, sila ay dynamikong magkaiba. Ang teoryang tidal ni Galileo ay nangailangan ng aktwal, pisikal na pag-inog ng Earth; ibig sabihin, kung totoo, magkakaloob ito ng uri ng patunay tulad ng siyang ipinagkaloob ng Foucault's pendulum dalawang siglo ang lumipas. Nang may pagsangguni sa teoryang tidal ni Galileo, wala ng pagkakaiba sa pagitan ng sistemang Ptolemaic at Tychonic.
Ang talakayan ay hindi lamang umikot sa paksang pang-astronomiya, bagkus sumaklaw ito sa halos buong kapanahong agham. Ang ilan sa mga ito ay para ipakita kung ano ang tingin ni Galileo ay tamang agham, tulad ng pagtalakay sa gawain ni William Gilbert ukol sa magnetismo. Ang ilang bahagi ay mahalaga sa pagtatalo, sinasagot nila ang mga maling katwiran laban sa paggalaw ng Earth.
Isang klasikong katwiran laban sa paggalaw ng earth ay ang kawalan ng pakiramdam sa bilis sa ibabaw ng earth, kahit na tumatakbo ito sa bilis na 1600 km/h. Sa ganitong pangkat may isang eksperimentong isip (thought experiment) kung saan ang isang tao ay nasa loob ng isang barko at hindi makakapagsabi kung ang barko ba ay nakadaong o mahinahong tumatakbo sa tubig: inoobserbahan nya ang tubig na tumutulo mula sa isang bote, ang isdang lumalangoy sa isang tangke, ang mga paru-parong lumilipad, at iba pa; at ang kanilang mga kilos ay pareho lang tumatakbo man o hindi ang barko. Ito ay isang klasikong pagpapaliwanag ng Inertial frame of reference at pinapabulaanan ang tutol na katwiran na kung tayo ay tumatakbo ng ilang daang milya kada oras habang umiikot ang Earth, lahat ng bagay na inihulog ay mabilis na maiiwan at matatangay papuntang kanluran.
Ang bulto ng pangangatwiran ni Galileo ay maaaring hatiin sa tatlong uri:
* Pagtanggi sa mga tutol na katwirang iniangat ng mga pilosopong tradisyunal; halimbawa, ang eksperimentong tungkol sa barko.
* Mga obserbasyon na di-tugma sa Ptolemaic model: mga yugto ng Venus, halimbawa, na simpleng hindi mangyayari, o ang waring paggalaw ng mga sunspot, na maipapaliwanag lamang sa loob ng sistemang Ptolemaic o Tychonic bilang resulta ng di-kapanipaniwalang kumplikadong pag-ikot ng axis of rotation ng Araw.[10]
* Pangangatwirang nagpapakita na ang eleganteng pinagbigkis na teorya ng Kalangitan na dala-dala ng mga pilosopo, na pinaniwalaang nagpapatunay na ang Earth ay nakapirme, ay mali; halimbawa, ang mga bundok sa Moon, mga buwan ng Jupiter, at ang mismong pagkakaroon ng mga sunspot, kung saan wala ni isa ay bahagi ng lumang astronomiya (bagama't ang mga ito ay may medyo kaduda-dudang kaugnayan, sa dahilang wala sa mga phenomenong ito ay may direktang kaugnayan sa mga tanong tungkol sa paggalaw ng earth o ng araw).
Sa kabuuan, ang mga katwirang ito ay matagumpay na nanatili sa mga tuntunin ng kaalaman ng sumunod na apat na siglo. Kung paano ito naging kapani-paniwala dapat sa isang di-kumikiling na mambabasa noong 1632 ay nananatiling isang pinagtatalunang paksa.
Nagtangka si Galileo ng isang pang-apat na uri ng katwiran:
* Direktang pisikal na katwiran para sa paggalaw ng Earth, sa pamamagitan ng pagpapaliwanag ng pag-akyat-baba ng tubig dagat (tides).
Bilang isang paliwanag sa dahilan ng pag-akyat-baba ng tubig dagat o isang patunay ng paggalaw ng Earth, ito ay isang kabiguan. (Sa totoo lang, ang pundamental na katwiran ay nagkakasalungat sa loob, at talagang tutungo sa dulong pasya na ang pag-akyat-baba ng tubig dagat ay hindi umiiral). Subalit si Galileo ay nahibang sa katwirang iyan at ginugol ang "Ika-apat na Araw" ng talakayan dito. Ang antas ng kabiguan nito ay, tulad ng halos lahat ng may kaugnayan kay Galileo, isang bagay na pinagtatalunan. Sa isang banda, ang buong isyung ito ay kamakailan inilarawan bilang "cockamamie."[11] Sa kabilang banda, ginamit ni Einstein ang isang magkaibang paglalarawan:
Ang pag-asam ni Galileo ng isang mekanikal na patunay ng paggalaw ng earth ang siyang nagligaw sa kanya papunta sa maling teorya ng pag-akyat-baba ng tubig dagat. Ang kabigha-bighaning pangangatwiran sa huling pag-uusap ay malamang mahirap nyang matanggap na patunay, kung hindi lang sana sya nakain ng kanyang pag-uugali. [Emphasis added][12][13]
Notes
- ↑ Maurice A. Finocchiaro: Retrying Galileo, 1633-1992, University of California Press, 2007 ISBN 0-520-25387-6, 9780520253872
- ↑ Journal for the history of astronomy, 2005
- ↑ Gindikin, Semen Grigorʹevich (1988). Tales of physicists and mathematicians. Birkhäuser. p. 62. ISBN 9780817633172. http://books.google.com/books?id=Vhx--jfFN8IC&pg=PA62. Retrieved on 22 February 2011.
- ↑ http://v1.theglobeandmail.com/servlet/story/RTGAM.20080829.w50booksdialogue/BNStory/DAVA+SOBEL
- ↑ The Trial of Galileo: A Chronology
- ↑ See Galileo affair for more details, including sources.
- ↑ Arthur Koestler, The Sleepwalkers: A History of Man's Changing Vision of the Universe (1959), Penguin Books, 1986 edition: ISBN 0-14-055212-X, 978014055212X 1990 reprint: ISBN 0-14-019246-8, 9780140192469 [1]
- ↑ Stillman Drake: Galileo at Work: His Scientific Biography, Courier Dover Publications, 2003, ISBN 0-486-49542-6, page 355 : Cremonini and delle Colombe
- ↑ "La legha del pippione". "Pippione" is a pun on Colombe's surname—which is the plural of the Italian word for dove. Galileo's friends, the painter, Lodovico Cardi da Cigoli (Italyano), his former student, Benedetto Castelli, and a couple of his other correspondents often referred to Colombe as "il Colombo", which means "the Pigeon". Galileo himself used this term a couple of times in a letter to Cigoli of October, 1611 (Edizione Nazionale 11:214). The more derisive nickname, "il Pippione", sometimes used by Cigoli (Edizione Nazionale 11:176, 11:229, 11:476,11:502), is a now archaic Italian word with a triple entendre. Besides meaning "young pigeon", it is also a jocular term for a testicle, and a Tuscan dialect word for a fool.
- ↑ Drake, (1970, pp.191–196), Linton (2004, pp.211–12), Sharratt (1994, p.166). This is not true, however, for geocentric systems—such as that proposed by Longomontanus—in which the Earth rotated. In such systems the apparent motion of sunspots could be accounted for just as easily as in Copernicus's.
- ↑ Timothy Moy (September 2001). "Science, Religion, and the Galileo Affair". Skeptical Inquirer.
- ↑ Foreword; By Albert Einstein; Authorized Translation by Sonja Bargmann.(passages omitted)
- ↑ Paul Mainwood (2003-08-09). "Thought Experiments in Galileo and Newton’s Mathematical Philosophy" in 7th Annual Oxford Philosophy Graduate Conference. 7th Annual Oxford Philosophy Graduate Conference. , quoting page xvii of Einstein's foreword in G. Galilei (1632/1953). Dialogue Concerning the Two Chief World Systems. Translated by Stillman Drake. Berkeley and Los Angeles, CA: The University of California Press.
Bibliography
Drake, Stillman (1970). Galileo Studies. Ann Arbor: The University of Michigan Press. ISBN 0-472-08283-3.
Linton, Christopher M. (2004). From Eudoxus to Einstein—A History of Mathematical Astronomy. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-82750-8.
Sharratt, Michael (1994). Galileo: Decisive Innovator. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-56671-1.
Link
Tuesday, June 21, 2011
Kemikal na taglay ng ihi ng pusa kinatatakutan ng mga daga
Ayon sa bagong tuklas ng ilang siyentista [1], may kemikal sa ihi ng leon at iba pang carnivores (mga hayop na kumakain ng karne) na naaamoy ng mga daga at kinatatakutan nito.
Nagsimula ang mga mananaliksik sa pag-aanalisa sa ilang espesyal na olfactory receptors na nadiskubre noong 2001 pa na tinatawag na trace amine-associated receptors (TAARs) [2]. Makikita ang mga receptors na ito sa karamihan ng mga vertebrates. Ang mga bubuwit, halimbawa, ay may 15 nito, mga daga 17 at ang mga tao ay meron lang 6. Hindi pa gaanong natutukoy kung anu-anong mga kemikals ang dumidikit dito.
Natuklasan nila na ang isang myembro ng pamilya ng mga receptor na ito, tinatawag na TAAR4, ay matinding nahihimok ng ihi ng pusang bobcat, na tinitinda bilang panlaban sa mga daga at kunehong umaatake sa mga halamanan. Natukoy at napiga nila ang kemikal na nagpapahimok sa receptor, ang kemikal na kung tawagin ay 2-phenylethylamine.
Ang sumunod na ginawa nila ay tingnan ang epekto ng kemikal na 2-phenylethylamine sa pamamagitan ng paglagay ng ilang tulo nito sa kulungan ng mga bubuwit at daga. Napansin nila na umiiwas ang mga nakakulong na hayop sa lugar na pinaglagyan ng kemikal. Nang binura nila ang kemikal na ito sa ihi ng leon sa pamamagitan ng isang enzyme at nilagay ang naturang ihi sa kulungan, hindi na ito iniiwasan ng mga bubuwit at mga daga.
References
Nagsimula ang mga mananaliksik sa pag-aanalisa sa ilang espesyal na olfactory receptors na nadiskubre noong 2001 pa na tinatawag na trace amine-associated receptors (TAARs) [2]. Makikita ang mga receptors na ito sa karamihan ng mga vertebrates. Ang mga bubuwit, halimbawa, ay may 15 nito, mga daga 17 at ang mga tao ay meron lang 6. Hindi pa gaanong natutukoy kung anu-anong mga kemikals ang dumidikit dito.
Ang sumunod na ginawa nila ay tingnan ang epekto ng kemikal na 2-phenylethylamine sa pamamagitan ng paglagay ng ilang tulo nito sa kulungan ng mga bubuwit at daga. Napansin nila na umiiwas ang mga nakakulong na hayop sa lugar na pinaglagyan ng kemikal. Nang binura nila ang kemikal na ito sa ihi ng leon sa pamamagitan ng isang enzyme at nilagay ang naturang ihi sa kulungan, hindi na ito iniiwasan ng mga bubuwit at mga daga.
References
- Ferrero, D. M. et al. Proc. Natl. Acad. Sci. USA advance online publication doi:10.1073/pnas.1103317108 (2011).
- Borowsky, B. et al. Proc. Natl. Acad. Sci. USA 98, 8966-8971 (2001).
Link
Monday, June 20, 2011
Sunday, June 19, 2011
Subscribe to:
Posts (Atom)